ورق استیل در صنایع غذایی

دانلود فایل

ورق استیل مقاومت عالی در برابر دماهای بالا از خود نشان می‌دهد و وجود لایه اکسیدی محافظ در سطح آن باعث جلوگیری از انواع زنگ‌زدگی را دارد.

پنج نکته که باید در مورد انتخاب ورق استیل مورد استفاده در صنایع غذایی بدانید

1

سبد سرخ کن صنعتی ساخته شده از استیل 304

 

رعایت استانداردهای بهداشتی در ساخت تجهیزات فراوری، تولید و نگهداری مواد غذایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو برای انتخاب مواد محتمل ترین گزینه آلیاژ محبوب استیل می باشد. ورق استیل مقاومت عالی در برابر دماهای بالا از خود نشان می دهد و وجود لایه اکسیدی محافظ در سطح آن باعث جلوگیری از تغییر طعم و آلودگی مواد غذایی می گردد. مانند هر آلیاژ دیگری، درباره ورق استیل مورد استفاده در صنایع غذایی نیز نکاتی وجود دارد که باید قبل از بکارگیری آن در فرایند ساخت و  تولید، آنها را دانست و مدنظر قرار داد:

1-تاثیر FINISHING یا همان سطح ورق استیل بر مناسب بودن آلیاژ در ساخت تجهیزات فراوری صنایع غذایی

شهرت ورق استیل عمدتاً به علت مقاومت فوق العاده آن در برابر خوردگی می باشد. اما فقط به این دلیل که سطح ورق استیل براق و صاف است، به این معنا نیست که هر گریدی مناسب استفاده در ساخت تجهیزات صنایع مرتبط با غذا است. برای رعایت استانداردهای بهداشتی، سطح ورق استیل باید به گونه ای انتخاب شود که منجر به رشد باکتری نگردد و عملیات تمیزکاری، ضدعفونی کردن و تعمیر و نگهداری آن آسان باشد. برای دستیابی به این حالت از دو روش آبکاری و سنگ زنی روی سطح استفاده می گردد که معمولاً آبکاری سطحی ترجیح بیشتری دارد. دلیل این امر آن است که عملیات آبکاری استیل، لایه سطحی بسیار نازکی را از ورق استیل جدا کرده و سطحی صاف در اندازه های میکروسکوپی فراهم می آورد. این موضوع نه تنها باعث افزایش استحکام سطحی در استیل می شود، بلکه احتمال رشد باکتری ها را نیز از بین خواهد برد.

 

2-در تمیزکاری ورق استیل هرگز نباید از برس های فلزی استفاده گردد.

 

 

 


 

برس فلزی (که به اشتباه برای تمیزکاری ورق استیل بکار گرفته می شود)

 

وجود لکه های عمیق در سطوح ورق استیل باعث شده است که استفاده از برس های فلزی به عنوان انتخابی محبوب جهت این کار لقب بگیرد. با این حال، چنین برس هایی هرگز نباید برای تمیزکاری سطح ورق استیل مورد استفاده قرار گیرند. تکه های ریز برس های فلزی به راحتی می توانند به سطح ورق استیل نفوذ کرده و به کلی لایه اکسیدی محافظ را تحت تاثیر قرار داده و به خطر بیاندازد. این موضوع در بلند مدت و با گذشت زمان باعث می گردد استیل مانند فولاد معمولی در مواجهه با محیط های مختلف اکسید شده و دچار زنگ زدگی شود.


علاوه بر این، نباید از همان ابزاری که در تمیزکاری فولاد معمولی استفاده می گردد، در مورد ورق استیل نیز استفاده گردد. این موضوع ممکن است باعث انتقال ذرات از فولاد به ورق استیل شده که با توجه به ذات استیل قطعاً مشکلاتی را به وجود خواهد آورد.

 

3-همه ورق های استیل مورد استفاده در صنایع غذایی از لحاظ ترکیبات و خواص، برابر ساخته نشده اند.

فقط به این دلیل که آلیاژی از جنس استیل تحت عنوان " ورق استیل مورد استفاده در صنایع غذایی" به بازار عرضه می گردد، به این معنا نیست آلیاژی مناسب برای فرایند تولید مورد نظر باشد. تنوع ورق استیل در سطح بازار به قدری زیاد است که ممکن است هریک از آنها تحث تاثیر محیطهای مختلف و در برابر برخورد با مواد شیمیایی خاص نقاط ضعف و قوت متفاوتی از خود نشان دهند. به عنوان نمونه، نمک از جمله عناصری است که موجب خوردگی ترکیبات فلزی می گردد. ورق استیل 304 یکی از محبوب ترین آلیاژ های استیل موجود در بازار است که در برابر اکثر مواد خورنده مقاومت قابل قبولی از خود نشان می دهد. اما همین آلیاژ با قدرت ضدخورندگی بالا، اگر در مدت زمان طولانی در معرض نمک قرار گیرد، قطعاً در آن خوردگی اتفاق می افتد. به همین جهت، ورق استیل 304 در فرایندها و پروژه هایی که نیاز به قرار گرفتن مکرر و طولانی مدت در معرض نمک و یا آب نمک داشته باشد، مناسب نخواهد بود و به هیچ عنوان پیشنهاد نمی گردد. پیشنهاد کاربردی در این مورد بخصوص، ورق استیل 316 می باشد. ورق استیل 316 به علت وجود مقادیر مولیبدن در ترکیب شیمیایی خود، در برابر یونهای کلر مقاوم بوده و به همین جهت در مقابل قرار گرفتن در معرض نمک و عموماً محیط های دریایی نسبت به ورق استیل 304  مقاوم تر است.

 

4-دماهای بیش از حد زیاد یا کم می تواند بر عملکرد ورق استیل مورد استفاده در صنایع غذایی تاثیر منفی بگذارد

 

ورق استیل باید به گونه ای انتخاب شود که تحمل دمایی متناسب با فرایندهای اجرایی را داشته باشد

اگرچه نقطه ذوب کلیه آلیاژهای استیل خارج از محدوده دمایی هستند که معمولاً در هر فرایند تولید مواد غذایی به کار برده می شوند، با این وجود در انتخاب ورق استیل مورد استفاده در ساخت تجهیزات تولید و فراوری مواد غذایی، باید موارد مهمی از جمله رعایت محدوده دمایی مورد استفاده در روند ساخت و تولید لحاظ گردد

 

به عنوان مثال، اکثر آلیاژهای استیل مقاومت خوبی در شرایط دمایی مختلف مثلاً از نقطه انجماد آب تا دماهای بیش از 260 درجه سانتی گراد از خود نشان می دهند. با این حال در برخی موارد مشاهده گردیده در دماهای پایین زیر 45- درجه سانتی گراد آلیاژ دچار شکست شده است. این موضوع تحت تاثیر انبساط یا انقباض بلوری آلیاژ در صورت قرار گرفتن فلز در معرض تغییر شدید دما بوده که نهایتاً باعث تردی و شکست آن می گردد.
در بین آلیاژهای مختلف استیل، گریدهای مارتنزیتی (مثلاً ورق استیل 420)، دماهای بسیار پایین را به بهترین وجه ممکن تحمل می کنند. دلیل این امر آن است که ساختار استیل مارتنزیتی در هنگام قرار گرفتن در معرض دماهای پایین، کمتر مستعد شکننده شدن می باشد.


علاوه بر این، توجه به وقوع اکسیداسیون هنگام استفاده از ورق استیل مورد استفاده در تولید مواد غذایی در دماهای بالا بسیار مهم است. در چنین کاربردهایی، ورق استیل 304 به دلیل توانایی مقاومت در برابر اکسیداسیون در دمای حداکثر 927 درجه سانتیگراد، غالباً مفید می باشد.

 

5-عملیات جوشکاری ورق استیل باعث تغییر خواص آن میگردد.

طی فرایندهای جوشکاری و همچنین به علت استفاده از مواد پرکننده (فیلر) متفاوت، تنش گرمایی اعمال شده میتواند مقدمات از بین بردن لایه اکسیدی محافظ و نتیجاً مهمترین ویژگی استیل یعنی مقاومت در برابر خوردگی را در آن نقاط کاهش داده یا در برخی موارد از بین ببرد. مخصوصاً اشکال فلزی که به طور نامناسبی جوشکاری شوند، نرخ سرعت خوردگی در آنها سریعتر از حد تعیین شده خواهد بود. به همین دلیل مهندسان و فنی کاران از روش جوشکاری مقاومتی استفاده می کنند. در این روش، جریان مستقیم دستگاه با فرکانس متوسط باعث می گردد دقت جوشکاری بالا باشد.  از آنجایی که در این روش، جوشکاری بدون کوچکترین خطا، بدون ایجاد گرمای اضافی و بدون مواد پرکننده انجام می شود، خطر تغییر و از بین رفتن لایه اکسید محافظ ورق استیل به حداقل می رسد.


در نتیجه آشنایی با نقاط قوت و ضعف انواع ورق استیل قبل از بکارگیری آن در فرایند ساخت تجهیزات، تولید، نگهداری و حمل مواد غذایی برای اطمینان از ایمنی، رعایت استانداردهای بهداشتی و حداکثر کارآیی بسیار مهم می باشد.